بافته هایی منقش به طرح زندگی/ از شور ایلیاتی تا ارائه آموزش رایگان به بانوان
گل نگار، با باز شدن دیدگانش به روی زندگی، از دشت و صحرا تا سیاه چادرها، آداب و رسوم و سبک زندگی عشایر را چون قاب های هنری در ذهن خود حک کرده است تا در سن ۹ سالگی به همه ثابت کند که چه دستان خلاق و هنرمندانه ای دارد و اکنون پس از گذشت سالها، در میان هزاران نقش، رنگ و هنر چون وارث داشته‌هایی با ارزش به خود می بالد و این هنر را به طور رایگان در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
به گزارش چنارنیوز به نقل از فارس، گل نگار قرمزی، بانوی کارآفرین، استادی ماهر و هنرمند در زمینه صنایع دستی است که توانایی پیاده کردن سخت ترین و پیچیده ترین نقوش را در انواع دارهای قالی دارد.
او به نیت حمایت از بانوان و حفظ فرهنگ و هنر نیاکان گذشته جامعه عشایر، در شهرستان های کوهچنار و کازرون به بانوان هنرجو آموزش رایگان ارائه می دهد و توانسته، برای درصد بسیاری از آنها کارافرینی و ایجاد اشتغال نماید.
وی در حوزه صنایع دستی، در بافت های داری قالی، گبه، فرش، تابلو فرش، جاجیم، گلیم، مفرج، پشتی، بالشت، چنته، تزیینات منزل و … مهارت خاصی دارد.
این بانوی هنرمند در میان طبیعت زیبای دشتک دوان از منطقه ملای بلوط شهرستان کازرون، دیده به جهان گشوده است. زندگی عشایری آن روزها، از این دختر کنجکاو و باهوش عشایر، اکنون زنی سخت‌کوش ساخته است.
او می گوید: ۶ سال سن داشتم که به مادرم اصرار کردم، بگذارد من هم دار قالی به پا کنم و هنر او را یاد بگیرم. فصل بهار، وقتی پشم گوسفندان را می زدند، برای خودم کلی پشم جدا گذاشتم. مادران ما آن پشم ها را با دستان پرتلاش و زحمتکش خود می ریسیدند و به نخ تبدیل می کردند تا آماده بافت شود و این کار برای ما لذتی دیگر داشت.
روزهایی از زندگی می شد که خنده های کودکانه نگار و نگار ها چون قطرات پر از ترنم باران در آغوش طبیعت بکر می پیچید تا شادی هایشان را با دیدن رنگ های زیبا و نقش آفرین نخ ها فریاد کند. نخ هایی که روی اجاق های همیشه روشن عشایر، در دیگ‌های سیاه و بزرگ می جوشید و روی شاخه های زیبایشان آویزان می گشت.
تماشای تنوع این همه رنگ، دختران را به رویای بافتن دعوت می کرد و اینجا مادر بود که باید با آنها همدل می شد تا همراه خوبی برایشان باشد، دختران کنجکاو آن روزها باید به مادران خلاق فرداها تبدیل می شدند و این رسالتی بود بر دوششان، چرا که فرهنگ کهن آن روزگاران، نباید در غبار فراموشی، محو می شد.
مادر گل نگار قرمزی در سن ۶ سالگی دخترش، برای او دار قالی کوچکی بنا می کند تا اموزش ببیند. او در سن ۹ سالگی اولین هنر خود را در معرض تماشا می گذارد و گلیمی زیبا با نقش داراغ می بافد.
داراغ در زبان ترکی، به معنای شانه است که شکل شانه ها در رنگ های مختلف را بر یک رنگ زمینه پیاده می کند.
او هنوز این گلیم را در میان هنرهای خلق شده اش دارد و می گوید: نقش های این گلیم را در سن ۹ سالگی به صورت ذهنی بافته ام، یعنی هیچ نقشه راهنمایی نداشته ام و از این رو برایم بسیار با ارزش است، چرا که یادآور خاطراتی شیرین و به یاد ماندنی است و باید نسل به نسل در خانواده ام ماندگار بماند.
در فرصتی مناسب با او به گفتگو می نشینیم.
لطفا خودتان را معرفی کنید و از هنر و دنیای هنرمندانه خودتان بگویید؟
گل نگار قرمزی هستم، متولد سال ۱۳۴۹، در طبیعت بکر دشتک دوان منطقه ملای بلوط به دنیا آمدم،
اکنون ساکن شهر قائمیه از شهرستان کوهچنار می باشم. قشلاق ما طبیعت عشایرنشین دشتک دوان و ییلاقمان طبیعت بکر و زیبای چهار محال بختیاری بود که در فصول زمستان و تابستان کوچ می کردیم، تا اینکه در سال ۱۳۷۱ وقتی ۲۲ سال داشتم، ازدواج کردم و در شهر قایمیه ساکن شدم.
در زمینه هنر صنایع دستی، فعالیت دارم و مدت ۳۶ سال است که به صورت حرفه ای در این زمینه تولید دارم و مشغول هستم. خوشبختانه تاکنون توانسته ام برای ۱۹۰ نفر به صورت حرفه ای ایجاد شغل نمایم.
از چه موقع به این هنر علاقه‌مند شدید ؟
فکر می کنم دختران عشایر خواسته یا ناخواسته در این مسیر قرار می گیرند، چون زندگی آنها با این هنر عجین شده است. این هنر جلوی چشمان آنها و با دستان زحمتکش مادرانشان می درخشد. طبیعی است که این روحیه باید به ما هم منتقل می شد.
در چه نوع دارهایی تخصص دارید؟
در همه نوع دارهای بافتی تخصص و شناخت کامل دارم. در انواع دارهای فارسی، ترکی، یزدی، اصفهانی و … که با هم متفاوت هستند. برای معرفی و توضیحات هر کدام زمان زیادی لازم است.
از چه کسانی حمایت کرده و به آنها آموزش می دهید؟
کار من به صورت تعاونی است و همه شهر و روستاهای اطراف شهرستان کوهچنار و کازرون را به صورت رایگان آموزش می دهم. آموزش من از صفر تا صد کار و به صورت کامل و جامع است. بعد از یادگیری کامل به آنها کارگاه و ابزار کار می دهم تا خودشان ببافند و از آنها خریداری می کنم تا درامدی داشته باشند و این یک ایجاد شغل است برای بانوانی که جویای کار هستند و می خواهند برای تامین مایحتاج زندگی خود درآمدی کسب کنند.
چرا آموزش شما به صورت رایگان است؟ در صورتی که می توانید از این طریق درآمد خوبی داشته باشید.
عشق و علاقه ای که به این حرفه دارم و یقین دارم بانوان جویای این کار از وضعیت و شرایط اقتصادی خوبی برخوردار نیستند و ناچارند یاد بگیرند تا درامدی داشته باشند. بعد هم به دلیل حفظ فرهنگ و آداب گذشتگان ما که عشایر بودند و انتقال این هنر به نسل های آینده. طبق فرمایشات مقام معظم رهبری در زمینه کارآفرینی، ایجاد اشتغال و توسعه و گسترش تولیدات داخلی و خودکفا بودن، در اولویت کار ما است. امیدوارم بتوانم برای جامعه ام مفید واقع شوم و دوشادوش بانوان توانمند این رسالت خطیر را خوب به سرانجام برسانیم.
از شرایط کاری‌تان راضی هستید؟
از شرایط که راضی نیستیم. من همیشه از این جمله هنر نزد ایرانیان است و بس واقعا لذت می برم. هنر ایرانیان ذاتی است و وجود انها نهادینه شده است اما جایگاه این هنر کجاست؟ آیا آنطور که باید دیده می شوند؟
من چقدر دوست داشتم در همین سفر اخیر وزیر میراث فرهنگی به شهرستان کازرون حضور داشته باشم و با وی صحبت و درد دل کنم اما متاسفانه نشد چرا که ما دعوت نشدیم.
قبلا زیر نظر اداره میراث فرهنگی کازرون بودیم بعد از تقسیمات کشوری و مستقل شدن شهرستان کوهچنار چون اداره ای اینجا نیست با وجود این شرایط، چشممان به اداره میراث فرهنگی کازرون است. البته انها به ما لطف دارند و هنوز هم زیرمجموعه انها هستیم.
مشکلات شما در این حوزه از فعالیت‌تان چیست؟
مشکل اصلی من نبود مکان است. من مکانی ندارم که کارگاه و ابزار کارم را در آنجا قرار دهم. با وجود سختی های فراوان و اجاره در مکان های مختلف انها را گذاشته ام. قبلا جایی اجاره کرده بودم که به علت زیاد بودن رهن و کرایه، نتوانستم ادامه دهم. انتظار ما از مسئولین این است که ما را حمایت کنند. پای صحبت و درد دل هنرمندان بنشینند.
همچنین زمینه ای برای معرفی و فروش محصولات مثل ایجاد نمایشگاه در سطح بین المللی باشد تا در زمینه صادرات به کشورهای همسایه موفق باشیم. در زمینه بیمه هم مشکل وجود دارد که بیمه هنر جویان و کارآفرینان قطع شده است.
استقبال بانوان از این هنر به چه صورت بوده و تا چه حد توانستید آموزش بدهید؟
استقبال از این هنر بسیار عالی است. با توجه به اینکه این کار در منزل هست، سختی خاصی ندارد و هم آموزش رایگان است و هم زمان کار دست خود بافنده می باشد، بنابراین بستر مناسبی برای جذب و یادگیری فراهم نموده است. تعداد ۶۰۰ تا ۷۰۰ متقاضی در روستاها و حدود ۴۰۰ نفر را در شهر کازرون، آموزش داده ام و همه متقاضیان در روستاهای شهرستان کوهچنار را هم آموزش داده ام.
آیا تاکنون در نمایشگاهی شرکت کرده اید؟
بله، ۶ نمایشگاه حضوری داشته ام که طی ۲ سال برگزار شده است. نمایشگاهی که در تهران به صورت بین المللی برگزار شد، عالی بود. اگر باز هم از این نوع نمایشگاه برگزار شود برای ما کارافرینان مفید خواهد بود. نمایشگاهی در شیراز داشتیم، همچنین نمایشگاه‌هایی در شهر تاریخی بیشاپور، بخش بالاده و دو راهی نودان داشتیم. نمایشگاهی نیز به مناسبت دهه فجر در قائمیه برگزار شد.
برگزاری نمایشگاه ها برای معرفی شدن کارافرینان تولیدکننده و همچنین فروش محصولاتشان بسیار خوب و تاثیرگذار است. همه این نمایشگاه ها به صورت محله ای، استانی، کشوری و بین‌المللی با ارزش هستند. فرش ایران و هنر دست ایرانیان باید در جهان معرفی شود.
حمایت از کارافرین یعنی حمایت از یک قشر و طیف گسترده، یعنی ایجاد اشتغال برای بانوانی که با قرار گرفتن در این مسیر و کسب درامد و روزی حلال و طیب، از گرفتار شدن در معضلات و مشکلات اجتماعی و فروپاشی کانون خانواده جلوگیری می شود.
در شرایط فعلی اقتصادی کشور، تورم، خشکسالی و تحریم های ظالمانه دشمن، حمایت از کارافرین، حمایت از تولیدات داخلی و رسیدن به خودکفایی است. از مسئولین شهرستان و استان انتظار حمایت و معرفی این کارافرینان هنرمند را داریم.
تهیه کننده: طیبه خسروی
بیشتر بخوانید: قشقایی‌ها، عشایر شجاعی که با انگلیسی‌ها جنگیدند