ازدواج های کودکانه و در دسرهای آن

دردسرهاى ازدواج و طلاق کودکانى که زیر سن قانونی تشکیل زندگی می دهند/ ازدواج های کودکانه

«از هر چهار ازدواج یکی منجر به طلاق می شود و یکی از عوامل خطر برای این طلاق ها ازدواج های زودهنگام است که در زندگی این زوج های کم سن و سال با کوچکترین مسئله ای به طلاق می انجامد.» این گفته رئیس اورژانس اجتماعی کشور است که در ادامه عنوان می دارد: در حال حاضر ۲ هزار زن مطلقه زیر ۱۵ سال در کشور داریم.

 

حسین اسدبیگی تاکید دارد بعضی خانواده ها این تصور را دارند که وقتی کودک بزرگ شد آماده ازدواج است، درحالی که نباید فقط به این فکر کرد که فرد به بلوغ جسمی رسیده است بلکه اولویت باید بلوغ فکری، عاطفی و اجتماعی باشد.

 

با وجود اعلام وجود ۲ هزار زن مطلقه زیر ۱۵ سال در کشور به نظر می رسد آماری از تعداد دقیق ازدواج و طلاق در سنین کم و نیز زیر سن قانونی در استان ها به خصوص فارس در دست نبوده و یا حداقل توسط دستگاه های ذیربط از جمله سازمان ثبت احوال اعلام نمی شود. آنطور که مدیرکل بهزیستی استان فارس به « افسانه» می گوید: ازدواج زیر سن قانونی و در سنین کم در برخی مناطق استان وجود دارد، اما چون در دفاتر ثبت ازدواج ثبت نمی شود آمار دقیقی از میزان این ازدواج ها و در نتیجه طلاق آنها در دست نیست.

 

دکتر موسوی از وجود چنین ازدواج هایی در برخی جوامع روستایی دورافتاده، عشایر و گاه به شکل تفاهمی با اتباع خارجی خبر می دهد، اما تاکید دارد به هر شکل چون این ازدواج ها ثبت نمی شود آمار دقیقی از تعداد این زوجین نداریم.

 

او که از ارائه خدمات به زنان مطلقه بخصوص در مراکز اورژانس اجتماعی خبر می دهد، تاکید دارد که این افراد چون در معرض آسیب های جدی تر هستند در اولویت قرار می گیرند.

 

پیشتر علی رضایی، معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان فارس نیز ضمن بیان ابعاد طلاق در استان اعلام داشت که بالاترین سن ازدواج در فارس مربوط به شهرستان شیراز و کمترین سن ازدواج مربوط به شهرستان گراش است. وی میانگین سن ازدواج پسران در این شهرستان را ۲۱ سال و در دختران ۱۶ سال عنوان کرده است.هرچند که رضایی میانگین سن واقعی ازدواج را ۳۴ و ۳۵ سال می داند، اما تاکید می کند «عدد ۳۰ سالگی» ، آماری است که برای ازدواج پسران در دفترهای ثبت ازدواج شیراز و ۲۵ سال برای دختران شیرازی ثبت شده است. به گفته معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان فارس «سال ۹۲ بیشترین آمار طلاق در فارس ثبت شده است» و پس از آن، این آمار در دولت یازدهم شیبی کاهشی داشته است. به گفته معاون جوانان، افزایش سن ازدواج در فارس از سال ۸۴ آغاز شده و «روز به روز نیز افزایش پیدا کرده است». تنها در دوسال اخیر بوده که شیب طلاق کاهش پیدا کرده است.

 

افرادی با حداقل حمایت اجتماعی

 

ازدواج یک امر مقدس است و افراد با ازدواج به کمال می رسند؛  هرچند مشکلات زیادی در این مسیر وجود دارد که گاهی به طلاق منجر می شود و این مشکلات در سنین پایین تر بیشتر و به شکلی جدی تر خود را نشان می دهد. مدیرکل بهزیستی فارس با تاکید بر اینکه تعداد کمی از افرادی که در سنین کم طلاق گرفته اند از حمایت های اجتماعی برخوردارند، اضافه می کند: در سایر این افراد آسیب های اجتماعی همچون افسردگی و مشکلات روحی – روانی، بیکاری، اشتغال، مسکن و …دامن گیر آنها خواهد بود. وی یادآور می شود در مواردی که این افراد نیازمند سرپناه باشند به ۲۷ مرکز نگهداری افراد بی سرپرست سازمان انتقال داده می شوند تا از آسیب هاییکه آنها را تهدید می کنند در امان مانده و در عین حال سایر نیازهای آنها نیز مورد توجه قرار گیرد.

 

دکتر موسوی همچنین از مراکز اورژانس اجتماعی می گوید که به نیازهای این افراد رسیدگی کرده و خبر می دهد: تعداد این مراکز تا پایان مهرماه به ۲۲ مورد خواهد رسید؛ در این مراکز روند مداخله ای کارشناسان در بحث آسیب های اجتماعی مختلف از جمله طلاق با ارجاع به تیم سیار ۱۲۳ انجام می شود.

 

آنطور که مدیرکل بهزیستی فارس درباره آسیب های ناشی از ازدواج و طلاق زودهنگام می گوید مراکز اورژانس اجتماعی در شهرهای مختلف به مسایل مربوط به مشکلات زوجین رسیدگی کرده و در همین رابطه به منظور کاهش طلاق نیز فعالیت می کنند.

 

تلاش برای کاهش آسیب

 

دکتر موسوی در بخش دیگر اظهارات خود با اشاره به ۳۵ مرکز مشاوره ای که با دادگستری استان همکاری دارند تاکید می کند که در کنار این مراکز که از طریق دادگاه به زوجین معرفی می شوند ۱۳۰ مرکز مشاوره خصوصی و دولتی داریم که زنان مطلقه را راهنمایی و هدایت می کند. وی تاکید می کند که موضوع طلاق به عنوان آسیبی جدی به صورت مشارکتی توسط دستگاه ها دنبال می شود اما آنچه بر عهده بهزیستی است در سه سطح، آموزش مهارت های زندگی به واسطه شبکه مدرسین ازدواج و بهره گیری از ۱۳۰ مشاور با تجربه در مدارس، محلات، دانشگاه ها و سایر جوامع است.  این مقام مسئول سطح دوم را بعد مداخله ای عنوان می کند که تیم اورژانس اجتماعی در این زمینه مداخله کرده و در مواردی با همکاری دادگاه های خانواده نیز دنبال می شود که همان ۳۵ مرکزمشاوره است. دکتر موسوی در سطح سوم نیز مواردی را مورد هدف قرار می دهد که منجر به طلاق شده است و می گوید: برای کاهش آسیب این افراد در مراکز مختلف تحت حمایت سازمان مسائل مربوط به بیکاری مسکن و اشتغال آنها پیگیری و رسیدگی می شود. به نظر می رسد مسئله دغدغه حمایت از حقوق کودکان و زنان اگرچه مورد تاکید اعضای فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی قرار گرفته تا طرح ممنوعیت ازدواج دختران زیر ۱۳ سال تهیه و تدوین شود، اما باید توجه داشت تا زمانی که اجماعی ملی این موضوع نباشد، ازدواج و طلاق کودکان به بحرانی در دهه های اخیر تبدیل خواهد شد.

منبع:افسانه آنلاین